Giới thiệu một bước tiến đột phá công nghệ lưu trữ dữ liệu bền bỉ
Nghe như khoa học viễn tưởng, nhưng công nghệ lưu trữ dữ liệu bền bỉ do startup Cerabyte phát triển lại hoàn toàn có cơ sở vật lý thực tế: không bộ phận chuyển động, không cần điện để duy trì dữ liệu, và gần như miễn nhiễm với lửa, nước, bức xạ, thậm chí là xung điện từ (EMP).
Trong thời đại mà một cú rơi nhẹ có thể khiến ổ cứng truyền thống “đi đời”, startup đến từ Đức đã gây chấn động giới công nghệ khi thử nghiệm bộ nhớ không thể phá hủy của mình bằng cách... luộc trong nước muối 100°C rồi ném vào lò nướng 250°C. Kết quả gây sửng sốt: dữ liệu vẫn nguyên vẹn sau màn “tra tấn” cực đoan.
Cerabyte – Startup công nghệ đầy tiềm năng
Thành lập năm 2022, Cerabyte đã giới thiệu công nghệ lưu trữ mới tại hội nghị Open Compute Project ở Dublin, Ireland và qua một video demo lan truyền mạnh mẽ. Điểm nổi bật của sản phẩm là chip lưu trữ siêu mỏng bằng gốm phủ kính, chỉ dày từ 50 đến 100 nguyên tử.
Dữ liệu được ghi lại bằng tia laser femtosecond – một loại laser siêu ngắn – khắc thành hàng triệu lỗ siêu nhỏ trên bề mặt kính. Mỗi mặt chip có thể chứa đến 1GB dữ liệu và tốc độ ghi lên tới 2 triệu bit mỗi lần bắn laser.
Vì sao gọi đây là “bộ nhớ không thể phá hủy”?
Khác với ổ SSD hay đĩa từ truyền thống dễ bị ảnh hưởng bởi va đập, nhiệt độ, độ ẩm hoặc từ trường, chip lưu trữ Cerabyte sử dụng kính – vật liệu bền vững lý tưởng cho lưu trữ lạnh (cold storage). Công nghệ này có khả năng tồn tại trong các điều kiện khắc nghiệt như:
-
Bị luộc trong nước muối sôi
-
Nướng ở nhiệt độ cao 250°C
-
Không bị ảnh hưởng bởi từ trường hay EMP
Với thiết kế không phụ thuộc vào điện năng và không có bộ phận cơ học, công nghệ lưu trữ dữ liệu bền bỉ này có thể bảo vệ dữ liệu trước các mối nguy hiểm vật lý lẫn môi trường tự nhiên.
Ứng dụng trong tương lai: Từ băng lưu trữ đến giải pháp lâu dài cho dữ liệu
Cerabyte đang hướng tới mục tiêu giảm chi phí lưu trữ xuống dưới 1 USD/TB vào năm 2030. Tham vọng tiếp theo là ra mắt sản phẩm CeraTape – băng lưu trữ dữ liệu có thể chứa đến 1 exabyte dữ liệu mỗi cuộn – một con số cực kỳ ấn tượng trong ngành lưu trữ hiện nay.
Thách thức vẫn còn ở phía trước
Dù sở hữu tiềm năng to lớn, công nghệ lưu trữ không thể phá hủy này vẫn đang trong giai đoạn hoàn thiện. Một số câu hỏi chưa có lời giải bao gồm:
-
Khả năng chịu va đập nếu rơi từ độ cao lớn?
-
Khả năng mở rộng sản xuất đại trà?
-
Chi phí sản xuất thực tế so với công nghệ lưu trữ hiện tại?
Tuy nhiên, nếu công nghệ này có thể giải quyết được các thách thức trên, nó hứa hẹn sẽ mở ra một kỷ nguyên mới trong lưu trữ dữ liệu – nơi thông tin không chỉ tồn tại, mà còn sống sót qua thảm họa thiên nhiên, sự cố kỹ thuật và thời gian.
Dữ liệu tồn tại qua thập kỷ như hóa thạch công nghiệp
Nhà nghiên cứu địa chất Amanda Owen từ Đại học Glasgow từng chia sẻ rằng họ đã tìm thấy đồng xu thời George V (1934) và mảnh nắp lon từ sau 1989 trong đá hình thành từ rác – minh chứng cho việc vật liệu nhân tạo có thể hóa cứng chỉ sau 35 năm. Điều này cho thấy, với cấu trúc vật liệu phù hợp, dữ liệu hoàn toàn có thể được lưu giữ hàng thế kỷ.
